Berlo-bastardo
Helosciadium nodiflorum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Ache faux cresson, Céleri à fleurs nodales.
Descripcioun :Aquelo planto d'aigo a de cambo grosso, un pau veinado de roujo e canado (fotò). Fai sis oumbello sus li nous (nodiflorum). Li fueio sèmblon aquéli de la berlo (Berula erecta). S'en destrìo qu'a ges de bratèio sus sis oumbello (n'i'a pamens sus lis oumbellulo !).
Usanço :La berlo-bastardo es uno planto vertuouso qu'ajudo à pissa, toussi e lucho contro l'inflamacioun. En emplastre èi bono pèr apasima li doulour de teté. Èi peréu bono à manja (pulèu la faire couire pèr tua l'endervo (douvo dóu fege).
Port : Erbo
Taio : 0,05 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helosciadium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Roubino
- Aigo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Helosciadium nodiflorum (L.) W.D.J.Koch, 1824
(= Apium nodiflorum (L.) Lag., 1821 )
Sòudo
Kali australis
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.
Nom en français : Soude de Ruthénie.
Descripcioun :Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).
Usanço :La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson